„ZUS każe zwracać zasiłki, ale sam wpłaconych składek oddawać nie zamierza”- wypowiedź Magdaleny Januszewskiej w artykule G.J. Leśniak w Prawo.pl
17-05-2021
Wyrok sądu potwierdzający, że przedsiębiorcza kobieta nie podlegała ubezpieczeniom społecznym wcale nie oznacza, że ZUS zwróci jej zapłacone przez nią składki – w czasie, gdy nie była ubezpieczona. Zakład nie zwraca nienależnie wpłaconych kwot z automatu, ale nie przeszkadza mu to domagać się wypłaconych zasiłków. Zdaniem ekspertów, zwrot nadpłaty powinien być w takiej sytuacji formalnością, bo ZUS wie z urzędu, ile otrzymał nienależnie.
Sygnały, jakie docierają do redakcji Prawo.pl pozwalają ustalić sposób postępowania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z kobietami prowadzącymi działalność gospodarczą i korzystającymi ze świadczeń – np. z zasiłku chorobowego, opiekuńczego czy macierzyńskiego. Sprawy zaczynają się od zakwestionowania przez ZUS tytułu do ubezpieczeń społecznych, a gdy już sąd potwierdzi decyzję Zakładu, że osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą nie podlegała w spornym okresie ubezpieczeniom społecznym, ZUS od razu wydaje decyzję nakazującą zwrot wypłaconych jej świadczeń.
Bez deklaracji ZUS nie wie, ile pieniędzy otrzymał nienależnie?
(…)
Jak tłumaczy Przemysław Hinc, doradca podatkowy z kancelarii PJH Doradztwo Gospodarcze, osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą, jeżeli płaci składki na ubezpieczenie społeczne od minimalnej podstawy i nie zatrudnia żadnego pracownika, nie ma obowiązku składania do ZUS deklaracji rozliczeniowych. – Musi jedynie złożyć pierwszą deklarację, ale tę pomagają złożyć pracownicy w ZUS. Nieco inaczej wygląda sprawa, gdy taka osoba korzysta z zasiłków i innych świadczeń. Wówczas musi złożyć deklarację za okres, w którym sama skorzystała z zasiłków i za miesiąc następujący po miesiącu pobierania świadczenia. Nieco inaczej jest, gdy przedsiębiorca zatrudnia pracowników lub zleceniobiorców. Wtedy musi składać co miesiąc deklaracje. Gdy jednak przestanie być pracodawcą, to wystarczy, że złoży deklarację za miesiąc po miesiącu, w którym ustało ostatnie zatrudnienie i potem może już nie składać kolejnych deklaracji, tak samo jak osoba, która nigdy nikogo nie zatrudniała – wyjaśnia Przemysław Hinc.
Nienależnie wpłacone składki do zwrotu z automatu
– Wydaje się oczywiste, że w sytuacji zakwestionowania tytułu do ubezpieczeń społecznych zwrot nienależnie zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne powinien być formalnością. W praktyce nie jest to takie proste. Płatnik musi się wykazać aktywnością, aby odzyskać składki – mówi radca prawny Magdalena Januszewska, specjalizująca się w prawie pracy, ubezpieczeń i zabezpieczenia społecznego.
(…)
– ZUS z urzędu wie, w jakim okresie i z jakiego tytułu dana osoba podlegała ubezpieczeniu i jakie składki w tym okresie powinna zapłacić. Jeśli jest to osoba prowadząca działalność gospodarczą i nie ma tu zbiegu tytułów do ubezpieczenia, to jedynym tytułem do ubezpieczeń tej osoby jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Gdy przedsiębiorca nikogo nie zatrudnia, to znana jest minimalna kwota składek, jakie powinien wpłacić do ZUS. Jeśli ZUS dysponuje prawomocnym wyrokiem sądowym, z którego wynika, w jakim okresie osoba taka nie podlegała ubezpieczeniom społecznym, to wie też, że jedynie była zobowiązana do zapłaty składek na ubezpieczenie zdrowotne. Tu nie ma żadnej tajemnicy. Wysokość składek, które taka osoba zobowiązana była zapłacić jest znana. Wiadomo też, ile faktycznie i kiedy dokładnie wpłaciła. Znana jest też kwota świadczeń, które mają być zwrócone i kiedy były wypłacone. Wiadomo też, że ZUS z urzędu powinien zaliczyć nadpłacone składki na poczet zobowiązania. Nie ma też potrzeby składania deklaracji rozliczeniowej, bo Zakład sam powinien rozliczyć przedsiębiorcę i oddać kwotę wpłaconą przez niego nienależnie. Chyba, że nie ma czego oddać – zaznacza Przemysław Hinc. I dodaje: – Zakład powinien wydać postanowienie o sposobie rozliczenia kwot wpłaconych przez ubezpieczoną ze świadczeniami podlegającymi zwrotowi i wyjaśnić stronie, w jaki sposób obliczył odsetki od ewentualnej zaległości.
(…)
Czytaj więcej: Prawo.pl