„Od 2019 r. rośnie wynagrodzenie minimalne”- artykuł Magdaleny Januszewskiej w „Gazecie Samorządu i Administracji”

01-01-2019

Wzrostowi wynagrodzenia minimalnego nie towarzyszy wzrost kryteriów dochodowych w świadczeniach rodzinnych i wychowawczych. Zwiększyła się natomiast wysokość niektórych świadczeń i kryteria w pomocy społecznej.

Od 2019 r. rośnie wynagrodzenie minimalne. Wyniesie 2250 zł brutto miesięcznie, czyli na rękę pracownik dostanie około 1634 zł. To znaczna podwyżka, bo w 2018 r. kwota ta wynosiła 2100 zł brutto.

Stawka godzinowa to 14,70 zł brutto. Zleceniobiorca lub świadczący usługi otrzyma na rękę 10,54 zł.

Wynika to z obowiązującego od 1.01.2019 r. rozporządzenia Rady Ministrów z 11.09.2018 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2019 r. (Dz.U. poz. 1794).

Rośnie nie tylko pensja

Wysokość wynagrodzenia minimalnego ma wpływ na inne świadczenia wynikające z zatrudnienia:

– dodatek za pracę w nocy – kodeksowo gwarantowany dodatek wzrośnie, bo stanowi 20% wynagrodzenia minimalnego w przeliczeniu na godzinę pracy w porze nocnej. Wyniesie więc od 2,5 do 2,7 zł, w zależności od tego, ile godzin przypada w danym miesiącu do przepracowania.

– maksymalna wysokość odprawy z tytułu tzw. zwolnień grupowych, która nie może przekroczyć 15-krotności minimalnego wynagrodzenia. Wynosi więc 33 750 zł brutto (w 2018 r. było to 31 500 zł brutto).

– wynagrodzenie za niezawiniony przez pracownika przestój – nie niższe niż 2250 zł za pełny miesiąc przy całym etacie.

– odszkodowanie z tytułu naruszenia równego traktowania w zatrudnieniu – nie niższe niż 2250 zł.

– limit potrąceń z wynagrodzenia – dłużnikom zostanie na rękę więcej, gdyż maksymalna wysokość potrącenia jest określa również w oparciu o wynagrodzenie minimalne.

Wysokość wynagrodzenia minimalnego wpływa też na wysokość świadczeń chorobowych, tj. zasiłku chorobowego oraz wynagrodzenia chorobowego, wypłacanego przez pracodawcę na podstawie art. 92 k.p. Podstawa wymiaru tych świadczeń dla pracownika zatrudnionego na cały etat nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia, po odliczeniu kwoty składek na ubezpieczenia społeczne (czyli 13,71 proc.).

Od kwoty minimalnego wynagrodzenia zależy także wysokość składek opłacanych na tzw. ulgowy ZUS. Osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, które płacą składki społeczne od preferencyjnej podstawy wynoszącej 30% minimalnego wynagrodzenia (przez pierwsze 24 miesiące prowadzenia działalności) zapłacą więcej, bo 675 zł.

500+ i świadczenia rodzinne

Wyższy przychód w wypadku niektórych pracowników, jak i zleceniobiorców może skutkować pozbawieniem prawa do świadczeń rodzinnych, wychowawczego, a także z pomocy społecznej.

W wypadku świadczeń wychowawczych, rodzinnych i alimentacyjnych nie doszło do zmiany kryterium dochodowego ani w nowych okresach świadczeniowych, rozpoczynających się jesienią 2018 r.

Przypomnijmy, że warunkiem skorzystania ze świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko jest uzyskiwanie dochodu na osobę w rodzinie nie wyższego niż 800 zł netto (a gdy w rodzinie jest dziecko niepełnosprawne – 1200 zł). Wyższa płaca minimalna może więc w wypadku niektórych rodzin oznaczać pozbawienie prawa do tego świadczenia. Ze względu na sposób obliczania dochodu w rodzinie oraz różne rodzaje dochodów opodatkowanych i nieopodatkowanych, które się uwzględnia, nie można określić, czy będzie tak w wypadku wszystkich rodzin. Jeśli jednak mamy do czynienia z osobą samotnie wychowującą jedno dziecko, to może ona otrzymać świadczenie wychowawcze na to dziecko, jeśli dochód na osobę w rodzinie nie przekroczy 800 zł. W pewnym uproszczeniu, jeśli taki rodzic zarabia pensję minimalną, to po podzieleniu jej kwoty netto na dwie osoby w rodzinie, kwota  przekroczy kryterium dochodowe. Oczywiście liczą się też inne dochody, w tym np. alimenty od drugiego rodzica.

W wypadku świadczeń rodzinnych kryteria dochodowe również nie uległy zmianie (674 zł na osobę w rodzinie i 764 zł gdy jest w niej dziecko niepełnosprawne). Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 725 zł i również ta kwota jest na dotychczasowym poziomie, przy czym planowane jest jej podniesienie od 1 października 2019 r. do 800 zł

Wzrost wynagrodzenia minimalnego w okresie zasiłkowym 2017/2018 nie ma jeszcze kluczowego znaczenia, gdyż przyjmuje się do obliczeń dochody z tzw. roku bazowego, czy obecnie z 2017 r. Inaczej jest, gdy dochodzi do tzw. uzyskania dochodu, czyli np. podjęcia nowej pracy. Wówczas uwzględnia się aktualny dochód, czyli np. nową wysokość wynagrodzenia minimalnego.

Wzrosła jednak wysokość świadczeń o charakterze opiekuńczym, tzn. zasiłku pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna i świadczenia pielęgnacyjnego (zob. ramka).

Sytuacja rolników

Dochód do świadczeń rodzinnych, wychowawczego i alimentacyjnych w wypadku rolników określa się ryczałtowo, tzn. przeliczając posiadane ha przeliczeniowe przez podawany wskaźnik. Przyjmuje się, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie, w drodze obwieszczenia, przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Zgodnie z obwieszczeniem z 21 września 2018 r. (M.P. poz. 911) przeciętny dochód z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego wynosił w 2017 r. 3.399 zł. W przeliczeniu miesięcznym jest to zatem 283,25 zł. To znaczny wzrost w porównaniu do dochodu z 2016 r., który wynosił 2577 zł rocznie. W praktyce oznacza to, ze wielu rolników od nowego okresu zasiłkowego lub świadczeniowego nie otrzyma świadczeń rodzinnych, wychowawczych i z funduszu alimentacyjnego.

W pomocy społecznej

Także w wypadku pomocy społecznej wzrosła kwota przyjmowana jako dochód z 1 ha przeliczeniowego. Jest to od 1 października 2018 r. 308 zł (było 288 zł). Z tym, że w wypadku pomocy społecznej kryteria dochodowe wzrosły (zob. ramka).

Niemniej jednak znaczny wzrost dochodu  przyjmowanego z 1 ha w wypadku osób utrzymujących się z rolnictwa mógł spowodować „wypadniecie” z systemu wsparcia socjalnego w obecnym okresie zasiłkowym.

Świadczenia rodzinne od 1 listopada 2018 r.

Od 1 listopada 2018 r.:

1) kryterium dochodowe wynosi 674 zł;

2) kryterium dochodowe przy dziecku niepełnosprawnym 764 zł;

3) kryterium do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka  1922 zł;

Zasiłek rodzinny:

5. a) 95 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5. roku życia,
6. b) 124 zł na dziecko w wieku powyżej 5. roku życia do ukończenia 18. roku życia,
7. c) 135 zł na dziecko w wieku powyżej 18. roku życia do ukończenia 24. roku życia;

Dodatki do zasiłki rodzinnego:

• z tytułu urodzenia dziecka – 1000 zł;
• z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego – 400 zł miesięcznie;
• z tytułu samotnego wychowywania dziecka, – 193 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej jednak niż 386,00 zł na wszystkie dzieci;
• z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, – 95 zł miesięcznie na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego;
• z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego,:

– 90 zł miesięcznie na dziecko w wieku do ukończenia 5. roku życia,

– 110 zł miesięcznie na dziecko w wieku powyżej 5. roku życia do ukończenia 24. roku życia;

• z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego, – 100 zł ;
• z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania:

-113 zł miesięcznie na dziecko w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej lub gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności,

– 69 zł miesięcznie na dziecko w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadgimnazjalnej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadgimnazjalnej;

„Becikowe” (jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się żywego dziecka) – 1000 zł na jedno dziecko

świadczenie rodzicielskie – 1000 zł miesięcznie

Świadczenia opiekuńcze

Specjalny zasiłek opiekuńczy – 620 zł (było 520 zł)

Zasiłek dla opiekuna –  620 zł (było 520 zł)

Zasiłek pielęgnacyjny:

– od 1 listopada 2018 r. do 31 października 2019 r. – 184,42 zł miesięcznie (było 153 zł)

– od 1 listopada 2019 r. – 215,84 zł miesięcznie.

Nowe kwoty określa rozporządzenie RM z 31 lipca 2018 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna (Dz.U. poz. 1497).

Świadczenie pielęgnacyjne od roku 2019 –  1583 zł (w 2018 r. było 1477 zł)

Określa je obwieszczenie MRPiPS z 9 listopada 2018 r. w sprawie kwoty świadczenia pielęgnacyjnego w roku 2019 (M.P. poz. 1099).

Świadczenia z pomocy społecznej

Kryteria dochodowe i świadczenia z pomocy społecznej wzrosły od okresu zasiłkowego, czyli z dniem 1 października 2018 r.

Kryteria dochodowe:

1. a) dla osoby samotnie gospodarującej – 701 zł (było 634 zł)
2. b) dla osoby w rodzinie – 528 zł (514 zł)

Kwota dochodu z 1 ha przeliczeniowego – 308 zł (było 288 zł)

Świadczenia pieniężne z pomocy społecznej:

• maksymalna kwota zasiłku stałego – 645 zł (było 604 zł)
• kwota stanowiąca podstawę ustalenia wysokości pomocy pieniężnej na usamodzielnienie, na kontynuowanie nauki i pomocy na zagospodarowanie w formie rzeczowej – 1763 zł (było 1722 zł),
• minimalną kwotę świadczenia pieniężnego na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla cudzoziemców, którzy uzyskali w Polsce status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy – 647 zł (606 zł),
• maksymalna kwotę świadczenia pieniężnego na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy – 1376 zł (1335 zł).

Nowe kwoty zarówno dochodów jak i wysokości świadczeń wprowadziło rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 lipca 2018 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz.U. poz. 1358)

Więcej w „Gazecie Samorządu i Administracji” nr 1/2019